بررسی حوزه ی معنایی شعر عاشورایی معاصر

پایان نامه
چکیده

رساله ی حاضر، پژوهشی است پیرامون 30 شعر عاشورایی معاصر منتخب که از دیدگاه معنی شناسی و بر پایه ی نظریه ی حوزه های معنایی انجام گرفته است. مبنای کار بر گزینش پر بسامد ترین واژگان، به عنوان متغیرهای این تحقیق، گذاشته شده است. بر این اساس، 7 متغیر به ترتیب بیشترین کاربرد: (دست، سر، آب، خون، نیزه، لب، تیر)، به طور جداگانه، بررسی شده اند. متغیرهای برگزیده با توجه به باهم آیی های آن ها، با ذکر عوامل ایجاد هم حوزگی در سطوح مختلف آوایی، زبانی، ادبی و روابط مفهومی در سطح واژگان به طور مجزا مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق، ضمن معرفی بهترین نمونه های اشعار عاشورایی این دوره، مشخص کردن حوزه های معنایی شعر عاشورایی معاصر است و در آن، به مهم ترین عوامل و روابط معنایی دخیل در هم حوزگی هر یک از این حوزه ها پرداخته شده است. از دیدگاه سابقه ی تحقیق، در این زمینه جز در مواردی نادر که مربوط به مطالعات قرآنی می شود، تا به حال پژوهشی صورت نگرفته است. نتیجه ی حاصل نشان می دهد، که اصلی ترین حوزه های معنایی شعر عاشورایی در این دوره، حوزه ی اعضای بدن و عناصر طبیعت است که اولی از طریق رابطه ی جزء واژگی، و دومی به واسطه ی رابطه ی شمول معنایی، بین اجزای آن ها، هم حوزگی ایجاد شده است. طبق بررسی صورت گرفته، اغلب هم حوزگی های این متغیرها، در سطوح زبانی و ادبی به وقوع پیوسته است. در نتیجه، این نوع شعر در این دوره، در سطوح آوایی و معنایی، هم حوزگی واژگانی قابل توجهی ندارد. کلید واژه ها: غزل معاصر، عاشورا، واژگان عاشورایی، حوزه ی معنایی، سطح زبانی، سطح ادبی، سطح آوایی، روابط مفهومی.

منابع مشابه

بررسی استعاره در شعر عاشورایی معاصر

استعاره و هنر تصویرگری یکی از کارآمدترین ابزار هنری است که از دیرباز توجه شاعران و سخنوران را به خود معطوف کرده است. در شعر عاشورایی که شاعر با اعتقاد و ایمان قلبی قیام عاشورا را توصیف و تحلیل می‌کند، زبان خیال‌انگیز استعاره بیانگر شور عشق و احساس او به امام ­حسین (ع) و اهل بیت در زیباترین تصویرهاست. شاعر آیینی از طریق تصویرگری­های شاعرانه یک موضوع را به انحای مختلف بیان می­کند. تکرار یک مفهوم ...

متن کامل

ابعاد حماسی شعر عاشورایی معاصر

حماسه در کنار ابعاد دیگر عاشورا مثل مرثیه، ‌عرفان و پیام، توانسته است در شعر عاشورایی اثرگذار باشد؛ به‌طوری که امروزه به یکی از رکن‌های مهم شعر آیینی تبدیل شده‌است. شعر عاشورایی با تبیین مقولات ارزشی و بیان هنری اهداف آن،‌ قدمی در راستای شناخت بیشتر مبانی شعر آیینی برداشته است. در شعرهای عاشورایی، امام‌حسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت زینب(س) و امام‌سجاد(ع) به‌عنوان الگوقهرمان معرفی می‌شوند؛ به این ...

متن کامل

تصویرهای عاشورایی در شعر معاصر فارسی

AbstractThe impact of the uprising of Karbala from the period of beginning the formation to the development and flourishing on Ashura poetry, with its lofty language and unique themes that eventually found its specific expressive style of spiritual verbal and with dramatic works worthy of attention and reliable provided an independent school a poetry. As a result Ashura poetry can be defi...

متن کامل

نمادگرایی در شعر عاشورایی (بررسی شعر عربی و فارسی معاصر)

تصویر رمزی، گذشته از زیبایی کلام، وسیله ای برای القای معانی ومفاهیم به مخاطب محسوب می شود. مفاهیمی که به واسطه ی چند پهلو بودن رمز، در یک سطح باقی نمانده وتأویل های متعددی در سیاق می گیرد. همگام با کاربرد روزافزون نماد در شعر معاصر، شعر عاشورایی نیز با فاصله گرفتن از گذشته شاهد درخشش رمز در خود گردید. از این رو نگاهی دقیق به نوع کاربرد رمز ودلالت های مختلف آن در این شعر دینی ضروری به نظر می رسد...

متن کامل

حضرت زینب در آینه‌ی شعر عاشورایی معاصر فارسی وعربی

در کنار مردان حماسه­ساز، هماره زنان نیز در تحقق انقلاب­های تاریخ­ساز، نقش بزرگی ایفا کرده­اند. حماسه­ی شگرف عاشورا را می­توان بهترین نمونه­ی این مشارکت دانست. همگان یقین دارند که پایداری وجهاد ستودنی زینب کبری(س)  نهضت امام حسین(ع) را جاودانه کرد. شخصیت انقلابی و بی­نظیر حضرت زینب(س) بر تارک تاریخ درخشیده ونگاه نافذ اهل قلم وهنرمندان وبه­ویژه شاعران را به خود جلب کرده است. در مقاله­ی حاضر، تلاش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023